„Polski festiwal filmowy EnergaCamerimage rozpoczyna się w tym roku pod chmurką kontrowersji — ale nie można tego poznać po ceremonii otwarcia, która odbyła się w sobotni wieczór w mieście-gospodarzu Toruniu. Założyciel festiwalu Marek Żydowicz otworzył 32. edycję wydarzenia, nie wspominając bezpośrednio o swoich kontrowersyjnych wypowiedziach”, — informuje: www.hollywoodreporter.com
Założyciel festiwalu Marek Żydowicz otworzył 32. edycję wydarzenia, nie wspominając bezpośrednio o swoich kontrowersyjnych wypowiedziach, które w zeszłym tygodniu wywołały ostry sprzeciw branży, w wyniku czego na festiwalu pojawiło się dwóch najważniejszych gości festiwalu — zdobywca Oscara Steve McQueen i Substancja reżyserka Coralie Fargeat — wycofuje się w proteście. Żydowicz podkreślił jednak, że „założył Camerimage ponad 30 lat temu, aby pomóc przywrócić godność artystom branży filmowej, którzy są pomijani lub traktowani po prostu jak technicy, gdy świętujemy film”.
Camerimage słynie z pracy operatorów i innych artystów rzemieślników, stanowiącej integralną część procesu tworzenia filmu. Od lat wydarzenie to jest kultowym wydarzeniem na festiwalach, przyciągającym setki pracujących operatorów i miłośników kina na tygodniowe święto sztuki filmowej w historycznym średniowiecznym mieście. Ale tydzień temu Żydowicz wywołał burzę ogniem swoim artykułem wstępnym opublikowanym w „ Świat Kinematografii magazyn, w którym zdawał się sugerować, że dążenie do większej reprezentacji kobiet operatorów na Camerimage może skutkować wyborem filmów o obniżonym poziomie artystycznym.
Reakcja branży była szybka, a kilka wiodących gildii operatorskich i filmowców publicznie potępiło te uwagi jako mizoginiczne. Żydowicz odpowiedział na krytyczny list Brytyjskiego Stowarzyszenia Autorów Zdjęć Filmowych, stwierdzając, że reakcja na jego słowa „była oparta na nieporozumieniu”. Później przeprosił ponownie po wycofaniu się McQueena.
Napiętą atmosferę na tegorocznym Camerimage zaostrzyła także decyzja festiwalu o pokazaniu światowej premiery Rdzaniezależny western z Alekiem Baldwinem w roli głównej, który doprowadził do przypadkowej śmierci operatorki Halyny Hutchins na planie.
Kiedy miesiąc temu ogłoszono pokaz, niektórzy partnerzy płci przeciwnej w mediach społecznościowych argumentowali, że decyzja ta była działaniem promocyjnym podjętym w złym guście, biorąc pod uwagę, że powstanie dzieła spowodowało śmierć jednego z ich rodaków. Festiwal podkreśla jednak, że premiera miała jedynie uhonorować twórczość i życzenia Hutchins, byłej uczestniczki Camerimage, która prywatnie powiedziała swoim współpracownikom, że ma nadzieję, iż jej twórczość pewnego dnia zostanie tam pokazana. (Organizatorzy też powiedzieli THR że Baldwin celowo nie został zaproszony ze względu na rozproszenie uwagi, jakie prawdopodobnie wywołałaby jego obecność na wydarzeniu).
Mimo tegorocznych kontrowersji wiele znanych osobistości z branży i artystów wspiera Camerimage. Laureatka Oscara Cate Blanchett, ogłoszona wcześniej przewodniczącą jury konkursu głównego festiwalu, na początku tygodnia wydała wspólne oświadczenie z innymi jurorami, w którym jasno dała do zrozumienia, że zamierza kontynuować swoją rolę, pisząc: „Cieszymy się z debaty na temat reprezentacji płci ” oraz „całym sercem popieramy niezbędną zmianę w kierunku prawdziwej integracji”.
Blanchett była obecna na ceremonii otwarcia w sobotni wieczór i po krótkim przedstawieniu jej publiczności nagrodzono ją gromkimi brawami. Jej najnowszy współpracownik reżysera, pięciokrotny zdobywca Oscara Alfonso Cuarón, również został ujawniony jako spóźniony gość festiwalu. Reżyser opowie o serialu Apple TV+, który stworzył wspólnie z Blanchett Zastrzeżenie podczas wystąpienia publicznego w przyszłym tygodniu.
Ceremonię rozpoczęło przesłanie wideo od światowej sławy performerki Mariny Abramović, która przyjęła wyróżnienie Camerimage za osiągnięcia artystyczne. Artystka oświadczyła, że nie może uczestniczyć osobiście ze względu na stan zdrowia, ale stwierdziła, że „jest bardzo szczęśliwa, że tak wiele kobiet – wspaniałych, kreatywnych kobiet – bierze udział w tym roku w tym ważnym festiwalu”.
Drugi najgłośniejszy moment oklasków podczas ceremonii nastąpił, gdy Szogun gwiazda Hiroyuki Sanada wbiegła na scenę, aby odebrać inauguracyjną nagrodę Camerimage za najlepszą kreację w serialu telewizyjnym. Zgodnie z duchem festiwalu weteran japońskiego kina odebrał trofeum w imieniu ekipy swojego nagrodzonego Emmy serialu.
Legendarny polski autor Krzysztof Zanussi, zdobywca Złotego Lwa w Wenecji i uhonorowany nagrodą jury w Cannes, został uhonorowany Nagrodą Województwa Pomorskiego, przyznawaną przez lidera władz prowincji. 85-letni artysta powiedział ze sceny, że „zaczął się czuć jak choinka, która już zrzuca igły, ale jeszcze jakieś ozdoby na niej zakładają”.
„Mówią, że w miarę starzenia się człowiek – dodał Zanussi z krzywym uśmiechem – „powinien stać się mądrzejszy i bardziej obojętny na oznaki uznania. Ale u mnie było zupełnie odwrotnie – nie jestem mądrzejsza, a poczucie bycia docenianym staje się coraz cenniejsze”.
Uroczystość zakończyła się projekcją otwierającą film pt Ciężkie bombardowanie – wyraźnie bez McQueena. Jury Blanchett ogłosi zwycięzców Złotych Żab Camerimage podczas ceremonii zamknięcia 23 listopada.