„Potrzebujemy co najmniej 1 miliard dolarów: Ukraina planuje rozpocząć własną produkcję chipów Gabinet Ministrów zatwierdził Strategię Rozwoju Cyfrowego do 2030 roku, która zakłada uruchomienie produkcji chipów na Ukrainie. Ministerstwo Transformacji Cyfrowej szacuje, że na uruchomienie produkcji potrzeba co najmniej 1 miliarda dolarów.”, — informuje: unn.ua
Ministerstwo Transformacji Cyfrowej uważa, że na uruchomienie produkcji chipów na Ukrainie potrzeba co najmniej 1 miliarda dolarów. Poinformowało o tym UNN w nawiązaniu do Dekretu Rady Ministrów nr 1351-r i Forbesa.
Bliższe dane
31 grudnia Gabinet Ministrów zatwierdził Strategię Cyfrowego Rozwoju Działalności Innowacyjnej Ukrainy do 2030 roku oraz plan działań dotyczący realizacji strategii na lata 2025-2027. W szczególności jednym z obszarów zainteresowania strategii jest stworzenie produkcji chipów. Jak zapisano w strategii, technologie półprzewodnikowe rozwijają się bardzo szybko i dziś stały się podstawą wielu nowoczesnych innowacji, takich jak sztuczna inteligencja, komputery dużej mocy (centra danych), telefony komórkowe i gadżety, Internet rzeczy itp. .
Unia Europejska przyjęła ustawę, która przewiduje inwestycję 43 miliardów euro w produkcję mikrochipów w Europie, a ambitnym celem UE jest „zdobycie 20% udziału w światowym rynku półprzewodników do roku 2030”, co „stwarza ogromne perspektywy dla rozwój przemysłu na Ukrainie i integracja ukraińskich producentów z łańcuchami dostaw.
Pomimo obecności dużej liczby specjalistów zatrudnionych w globalnych firmach zajmujących się tworzeniem oprogramowania i projektowaniem chipów, nie ma ani jednego wyspecjalizowanego przedsiębiorstwa produkcyjnego. Przemysł półprzewodników na Ukrainie obecnie praktycznie nie istnieje. W przeszłości przedsiębiorstwa badawczo-produkcyjne na Ukrainie opracowały aż do 40 procent mikroelektroniki w ZSRR do początku lat 90-tych. Po upadku systemu sowieckiego Ukraina utraciła swoją pozycję rynkową, a wielu specjalistów wyemigrowało lub przekwalifikowało się w innych dziedzinach
Wskazuje się, że głównymi przeszkodami rozwoju branży technologii półprzewodników są: niewystarczający poziom badań i rozwoju, odpływ specjalistów, niewystarczająca infrastruktura dla rozwoju wysokich technologii, starzenie się bazy elementów, obecność wysokich konkurencja na rynku globalnym i złożoność integracji z globalnymi łańcuchami dostaw oraz niewystarczająca wielkość rynku krajowego.
Atutem Ukrainy przy wejściu do tego sektora jest kapitał ludzki i doświadczenie w rozwoju mikroelektroniki. Pomimo znacznej utraty potencjału naukowo-produkcyjnego, historia przemysłu, dostępność bazy naukowo-dydaktycznej oraz zachowanie specjalności „Mikroelektronika” (obecnie „Technologia mikro i nanosystemów”) wskazują, że istnieją podstawy do ożywienie przemysłu technologii półprzewodników
W dokumencie stwierdza się, że osiągnięto następujący kierunek strategii:
- złożenie projektu ustawy o rozwoju przemysłu technologii półprzewodników, która stworzy korzystne warunki dla rozwoju i inwestycji w sektorze mikroelektroniki, w szczególności poprzez stworzenie zachęt do badań i rozwoju;
- utworzenie klastra innowacyjnego, który zrzeszy instytuty badawcze, uczelnie, start-upy i prywatne firmy z sektora półprzewodników;
- Zapewnienie synergii z innymi klastrami innowacji, włączenie ukraińskiej mikroelektroniki w rozwój innych klastrów innowacyjnych, w tym technologii obronnych;
- podpisywanie memorandów z UE i firmami z branży mikroelektroniki w sprawie wspólnych projektów, programów inwestycyjnych i zaangażowania w realizację planu w ramach European Chip Act;
- promowanie inwestycji w tworzenie zakładów produkcyjnych w sektorze mikroelektroniki.
W planie operacyjnym strategii zapisano, że do III kwartału 2025 roku planowane jest podpisanie memorandów z UE i firmami z branży mikroelektroniki w sprawie wspólnych projektów, programów inwestycyjnych i zaangażowania we wdrażanie Europejskiej Ustawy o Chipach, która „utworzy nowe partnerstwa, stworzyć możliwości dla ukraińskich producentów i włączyć się do ogólnoeuropejskich wysiłków na rzecz zwiększenia produkcji półprzewodników.
Według Forbesa największymi graczami na rynku produkcji chipów są tajwańskie TSMC i południowokoreański Samsung. Aby zmniejszyć zależność, Chiny, Stany Zjednoczone i Europa nie szczędzą wydatków we wspieraniu własnych firm.
Oleksandr Hrudanow, członek grupy roboczej przy Ministerstwie Transformacji Cyfrowej, powiedział w publikacji, że Ministerstwo Transformacji Cyfrowej chce uruchomić produkcję chipów o wielkości 180, 130 i 110 nanometrów. Nie są to najbardziej zaawansowane rozwiązania (amerykański Intel i TSMC pracują odpowiednio nad technologiami 1,8 nm i 4 nm).
Takie chipy mogą zaspokoić potrzeby sektora obronnego, rolniczego i motoryzacyjnego. Autorzy dokumentu uznają amerykańską firmę Silvaco Group za partnera w tworzeniu oprogramowania dla chipów. Kto i w jaki sposób będzie je produkował? Istnieją dwie opcje.
Ministerstwo Transformacji Cyfrowej może zaangażować firmę posiadającą licencję, która będzie odpowiedzialna za nadzorowanie budowy elektrowni, ustawienie urządzeń i uruchomienie linii pilotażowej. W tym scenariuszu państwo mogłoby posiadać pakiet kontrolny w fabryce, zapewniając priorytet własnym potrzebom kompleksu wojskowo-przemysłowego i zaawansowanym projektom badawczym. Na tym etapie odbywają się także szkolenia ukraińskich specjalistów za granicą.
Może trwać sześć miesięcy lub rok, a Ukraina zapłaci partnerowi opłatę licencyjną i otrzyma wsparcie techniczne
Zaznaczył, że Ukraina mogłaby stworzyć własny dodatek do istniejącej technologii i produkować bardziej wyspecjalizowane chipy, np. bardziej odporne na EW lub lepiej funkcjonujące w przestrzeni kosmicznej. Inną opcją rozwoju chipów na Ukrainie jest pozyskanie partnera w drodze przetargu publicznego. Grudanow zauważył, że wartość referencyjna dla budowy fabryki w modelu licencjonowania wynosi do 1 miliarda dolarów.
Rozważaliśmy kilka opcji, ale we wszystkich udało nam się zmieścić w tej kwocie
W takim przypadku za licencję na technologię płaci się osobno.
W przypadku zaproszenia partnera strategicznego, to on ustala budżet. Dopóki jednak Ukraina nie przyjmie odpowiednika europejskiej ustawy o chipach, Chips Act UA, i dopóki nie zostaną uzgodnione dotacje i świadczenia dla partnerów, nie wiadomo, która z dwóch opcji będzie priorytetowa – mówi Grudanow.
Aby podpisać umowę z potencjalnymi partnerami, ważne jest ustabilizowanie działań wojennych i uzyskanie od partnerów gwarancji bezpieczeństwa. Od momentu podpisania umowy z partnerem budowa i przygotowanie fabryki do pracy zajmie dwa lata. Do końca trzeciego roku zostaną osiągnięte pełne moce produkcyjne
Przypomnienie sobie czegoś
Ukraina zatwierdziła Strategię Rozwoju Cyfrowego WINWIN do 2030 roku, mającą na celu utworzenie globalnego centrum technologicznego. Dokument identyfikuje 14 kluczowych obszarów, w tym DefenseTech, MedTech i technologie kosmiczne, ze szczególnym uwzględnieniem wyspecjalizowanych ośrodków innowacji.