„W 2024 roku Ukraina niejednokrotnie znajdowała się w epicentrum jasnych wydarzeń kulturalnych, które obejmowały wszystkie dziedziny – od muzyki i teatru po literaturę i kinematografię. Wraz z pierwszymi wiosennymi festiwalami stało się jasne, że ten rok przyniesie wiele niespodzianek i nowych nazwisk, a także potwierdzi wysoki poziom umiejętności znanych ukraińskich artystów. Od początku roku uwaga świata„, informuje: ua.news
W 2024 roku Ukraina niejednokrotnie znajdowała się w epicentrum jasnych wydarzeń kulturalnych, które obejmowały wszystkie dziedziny – od muzyki i teatru po literaturę i kinematografię. Wraz z pierwszymi wiosennymi festiwalami stało się jasne, że ten rok przyniesie wiele niespodzianek i nowych nazwisk, a także potwierdzi wysoki poziom umiejętności znanych ukraińskich artystów. Od początku roku uwaga społeczności światowej skupiona jest na tym, jak będzie rozwijać się życie kulturalne kraju, który żyje w warunkach globalnych wyzwań, a jednocześnie wykazuje imponującą odporność.
W ciągu roku portal UA.NOWOŚCI nieustannie śledził najważniejsze wiadomości i odkrycia kulturalne, podkreślając najważniejsze wydarzenia i analizując ich wpływ na społeczeństwo. Każdy festiwal, koncert czy premiera stawała się swoistą wizytówką Ukrainy na arenie międzynarodowej. A to z kolei potwierdziło, że pomimo wszystkich trudności nasz kraj nadal tworzy, szuka nowych twarzy i podbija serca ludzi z całego świata. Poniżej znajduje się szczegółowe spojrzenie na najważniejsze wydarzenia kulturalne, które ukształtowały oblicze roku 2024.
Pierwszy Oscar w historii Ukrainy
W 2024 roku weszliśmy do historii światowego kina zdobywając pierwszą statuetkę „Oscara”. Film dokumentalny „20 dni w Mariupolu” w reżyserii reżysera i dziennikarza Mścisława Czernowa otrzymał najwyższą nagrodę Amerykańskiej Akademii Filmowej w nominacji „Najlepszy film dokumentalny”..
Podczas odbierania nagrody Czernow powiedział:
„Prawdopodobnie będę pierwszym reżyserem na tej scenie, który powie: «Nie chciałem robić tego filmu».
Film przedstawia oblężenie Mariupola. Nazywa się Kroniką Piekła. Korespondenci wojskowi Czernow, Jewhen Maloletka i Wasilisa Stepanenko z Associated Press przybyli do Mariupola 24 lutego o 3:30. W ciągu godziny rozpoczęła się wielka wojna. Dziennikarze byli jedynymi przedstawicielami mediów międzynarodowych, którzy dokumentowali walki w Mariupolu. Ekipa sfilmowała, jak dzieci i dorośli umierali w szpitalach w wyniku rosyjskiego ostrzału, a ci, którzy przeżyli, szukali schronienia i opuszczali miejsca, gdzie kiedyś stały ich domy.
W celu wyjęcia materiału ekipa minęła 15 rosyjskich punktów kontrolnych. Na wszystkich byli rosyjscy żołnierze z ciężką bronią. Całemu konwojowi, w którym wyjeżdżała załoga, w celu ukrycia nakazano rozbić reflektory pojazdów broń i sprzęt zaparkowany na poboczu drogi. Na 16. punkcie kontrolnym w kolumnie usłyszano głosy Ukraińców.
Zwycięstwo „20 dni w Mariupolu” na „Oscarze” było kolejnym mocnym dowodem na to, że nie należy ignorować wydarzeń, które dzieją się obecnie na Ukrainie.
Premiera gry „STALKER 2”, na którą świat czekał od ponad 15 lat
Ukraińska branża gier po raz kolejny udowodniła swoją konkurencyjność na arenie światowej dzięki wydaniu długo oczekiwanej gry „STALKER 2: Heart of Chornobyl” od studia Świat gier GSC. Wydarzenie to stało się punktem zwrotnym nie tylko dla graczy, którzy od ponad 15 lat czekali na kontynuację kultowej serii, ale także dla całej Ukrainy, która pokazała, że nawet w czasie wojny potrafi tworzyć produkty na najwyższym poziomie. .
„STALKER 2” otrzymał pozytywne recenzje od krytyków i graczy za wyjątkową atmosferę, wysokiej jakości grafikę i głęboką fabułę. Korzystając z silnika Unreal Engine 5, twórcy osiągnęli wysoki poziom realizmu, który pozwolił graczom zanurzyć się w postapokaliptycznym świecie Strefy Wykluczenia. Twórcy szczegółowo odtworzyli lokalizacje elektrowni jądrowej w Czarnobylu, Prypeci i innych części Strefy.
Kluczowymi cechami gry była nieliniowa fabuła i wpływ decyzji gracza na dalszy rozwój wydarzeń. Gracze po raz kolejny wcielają się w rolę prześladowcy, który musi przetrwać wśród anomalii, mutantów i niebezpiecznych grup, odkrywając jednocześnie tajemnice Strefy. Połączenie gatunków survival horroru i RPG sprawiło, że gra była nie tylko ekscytująca, ale także głęboka i zapewniała dużą powtarzalność.
Studio stanęło przed wyzwaniami podczas tworzenia. W 2011 roku studio zostało czasowo zamknięte. Rosyjska agresja zmusiła także zespół do wstrzymania rozwoju gry, przeniesienia siedziby do mieszkania i przeniesienia 200 pracowników do Pragi. Na Ukrainie pozostało 130 pracowników. Jednak w marcu 2022 r wydanie w regionie rosyjskim zostało odwołane. Natomiast 14 czerwca 2022 r. SGR stwierdził w dzienniku rozwoju, że rozwój trwa pomimo tego, że część członków zespołu opuściła swoje domy lub wstąpiła w szeregi Sił Zbrojnych Ukrainy.
Doszło także do kradzieży danych gier od Rosjan. W marcu 2023 roku w Internecie pojawił się wyciek informacji na temat firmy GSC Game World. Hakerzy zaczęli szantażować twórców i żądać od nich, grożąc publicznym udostępnieniem skradzionych materiałów. Jednym z żądań był powrót rosyjskiego głosu w niewydanej jeszcze grze. Twórcy sami potwierdzili wyciek i poprosili graczy o powstrzymanie się od przeglądania i udostępniania skradzionego materiału, potwierdzając, że skradzione dane są prawidłowe, ale zbyt nieaktualne i nie odpowiadają współczesnemu wyglądowi gry.
Pod koniec maja 2023 roku hakerzy uzyskali dostęp do zaszyfrowanej wersji gry o rozmiarze 200 gigabajtów i umieścili ją w Internecie. Już po jednym dniu udało im się go odszyfrować i uruchomić, co doprowadziło do kolejnego wycieku danych i materiałów. Sekretariat Generalny ponownie wezwał do powstrzymania się od przeglądania i udostępniania połączonych danych.
Mimo wszystko twórcom udało się:
- zgromadzić jednocześnie rekordową liczbę osób (ponad 113 tys. graczy grało na platformie Steam).
- sprzedać milion egzemplarzy gry w dwa dni
- do załamania prędkości Internetu w ukraińskich miastach
- i stała się jedną z najpopularniejszych gier w USA
A także twórcy gry dodano 440 kompozycji ukraińskich artystów różne gatunki. Wszyscy ludzie na świecie, którzy grali w STALKER 2, słyszeli utwory takich artystów jak Anastimosa, DK Energetik, Jerry Heil, Palindrome, Oi FUSK, Disappeared Completely i innych.
Na szczególną uwagę zasługują aktorzy gry. W szczególności jedna z głównych ról drugiej części w tej roli żołnierz brygady „Azow” Ołeksandr „Sej” Łaptij. Jest fanem gry i od razu zgodził się na ofertę kierownika castingu dotyczącą wzięcia udziału w kontynuacji gry wideo.
To wydawnictwo stało się jednym z najbardziej znaczących w 2024 roku, wzmacniając pozycję Ukrainy w globalnej branży gier i udowadniając, że ukraiński talent i wytrwałość nie znają granic.
Film dokumentalny „Jaremczuk: Niezrównany świat piękna” pobił rekordy kasowe
8 sierpnia na ekranach kin ukazał się dokument „Jaremczuk: Niezrównany świat piękna”, który opowiada o życiu i ścieżce twórczej Nazaaria Jaremczuka, pierwszej gwiazdy muzyki pop sowieckiej Ukrainy. Film stał się najbardziej dochodowym projektem dokumentalnym w historii kina ukraińskiego pomijając nagrodzony Oscarem film „20 dni w Mariupolu”.
Pomysł stworzenia filmu należy do córki piosenkarza Maria Jaremczuk, która pełniła rolę producenta projektu. Ponadto stworzyła album muzyczny z coverami piosenek ojca zatytułowany RE:Yaremchuk. Album zawiera 11 kompozycji w wykonaniu ukraińskich artystów: Jamala, O.Torvald, Pianoboy, Dantes, Tember Blanche i innych.
Film został wyprodukowany przez Knife! Filmy pod przewodnictwem producenta Maksyma Serdyuka i reżysera Artema Grigoriana. Taśma ukazuje nie tylko osobistą historię Nazarii Jaremczuka, ale także drogę zmian i dojrzewania Ukrainy. Zdjęcie przedstawia drogę piosenkarki od zwycięstwa z „Chervonaya Ruta” w konkursie „Song-71” po występy w Czarnobylu i trasy koncertowe po różnych kontynentach. Poprzez wspomnienia bliskich, osobiste pamiętniki i ekskluzywne kroniki widzowie poznają jego życie i drogę do międzynarodowej sławy. Unikalną cechą projektu było wykorzystanie głosu odtworzonego za pomocą sztucznej inteligencji i aktora dubbingowego, który był jak najbardziej zbliżony do oryginalnego brzmienia Jaremczuka. Ta decyzja pozwoliła publiczności przekazać myśli piosenkarza własnym głosem.
Prace nad filmem trwały prawie trzy lata i zostały przerwane ze względu na masową inwazję, która opóźniła premierę. W momencie premiery sprzedaż biletów osiągnęła rekordowy poziom 15,3 mln hrywien, a bilety na tę historię na dużym ekranie kupiło prawie 100 000 widzów. Przez 11 tygodni film był wyświetlany w 96 kinach w 109 miejscowościach Ukrainy, a także odniósł sukces za granicą. W szczególności pokazano go w ośmiu miastach USA.
Co więcej, film trafił na platformę Netflix i już w pierwszy weekend znalazł się w TOP 3 najpopularniejszych filmów wśród użytkowników na Ukrainie.
Eurowizja 2024
Międzynarodowy Konkurs Piosenki Eurowizji, który odbył się w tym roku w szwedzkim Malmö, zwrócił szczególną uwagę na Ukrainę. Organizatorzy konkursu stwierdzili, że motywem przewodnim Eurowizji 2024 jest symboliczny powrót do muzycznych korzeni Europy i poszukiwanie wspólnych korzeni twórczych, które jednoczą różne kraje w czasach globalnych wyzwań.
Ukrainę na konkursie piosenki reprezentował duet Alyona Alyona i Jerry Heil z piosenką „Teresa & Maria”. Ich kompozycja stała się symbolem siły i niezłomności, opowiadając o dwóch kobietach, które mimo wszelkich trudności zachowują nadzieję i wewnętrzną wolność. Piosenka łączy w sobie elementy hip-hopu i nowoczesnej muzyki pop. A już po zawodach skład znalazła się w pierwszej trójce pod względem wyświetleń filmów w serwisie YouTube.
W pierwszym półfinale duet spisał się znakomicie, zajął drugie miejsce i dotarł do finału. W finale, który odbył się 11 maja, zajęli trzecie miejsce z 453 punktami. Przy okazji według głosowania krajowego jury Ukraina zdobyła 146 punktów i zajęła 5. miejsce. Najwięcej punktów otrzymaliśmy z Czech i Mołdawii. A widzowie dali Ukrainie 307 punktów.
Nasi reprezentanci zaprzyjaźnili się także ze znaczną liczbą uczestników, wśród których znaleźli się zwycięzcy tegorocznego konkursu Nemo. Obiecali, że przyjechali na Ukrainę z koncertem i wystąpią na scenie wraz z naszymi reprezentantami na konkursie.
Nie obyło się bez skandali. Podczas zawodów zdyskwalifikowany został reprezentant Holandii Joost Klein, któremu zarzucono grożenie członkom załogi. Do zdarzenia doszło po drugim półfinale, a Europejska Unia Nadawców podjęła decyzję o zawieszeniu artysty w finale. Delegacja holenderska skrytykowała tę decyzję, nazywając ją nieproporcjonalną. Na znak protestu odmówili ogłoszenia wyników głosowania sędziów podczas finału, co wywołało jeszcze większy oddźwięk wokół konkursu. Nawiasem mówiąc, po rozpoczęciu rosyjskiej inwazji na Ukrainę na pełną skalę przedstawiciel Holandii wydał piosenkę wraz z rosyjskim artystą CrazyMegaHell. Śpiewał w nim o „miłości” do Federacji Rosyjskiej. A w lipcu 2022 roku wykonał tę piosenkę na koncercie w Petersburgu.
Niemiecki Izaak również zasłynął ze swojego nierozważnego sformułowania. Wdał się w głośny skandal po tym, jak w jednym z wywiadów wspomniał o wojnie na Ukrainie. Jego zdaniem Rosja została wykluczona z konkursu nie z powodu wojny na terytorium Ukrainy, ale, jak mówią, z powodu braku „wolnego dziennikarstwa”. Ponadto podczas rozmowy na temat Izraela przedstawiciel Niemiec stwierdził, że nie widzi sensu wykluczania tego kraju z rywalizacji, a także Federacji Rosyjskiej. Według niego zakazanie krajom wypowiadania się poprzez politykę doprowadzi do tego, że „w pewnym momencie to wydarzenie nie będzie już miało miejsca”. Ostatecznie stwierdzenie to zostało później usunięte z wywiadu.
Jednym z głównych zarzutów były masowe demonstracje palestyńskich aktywistów, którzy sprzeciwiali się udziałowi Izraela w konkursie. Przedstawicielka Izraela Eden Golan została zmuszona do zmiany tekstu swojej piosenki ze względu na wydźwięk polityczny nawiązujący do konfliktu z Hamasem. Pomimo zmiany sytuacja wywołała oburzenie wśród protestujących palestyńskich, którzy zorganizowali 20-tysięczną demonstrację na głównym placu w Malmö. Napięcie osiągnęło swój szczyt podczas występu Edena Golana w drugim półfinale, kiedy salę wypełniły mieszane reakcje: oklaski, gwizdy i okrzyki protestu. Aktywiści próbowali nawet włamać się na scenę, jednak ochronie udało się zapobiec zdarzeniu.
Album „Qirim” zdobył Nagrodę Szewczenki
Rok 2024 był znaczącym rokiem dla Jamali. Jej album „Qirim” otrzymał wysoką nagrodę – Nagrodę Szewczenki. Ten projekt muzyczny ucieleśniał dziedzictwo folklorystyczne narodu Tatarów krymskich. Składa się z 15 autentycznych pieśni ludowych zebranych z różnych stron Krymu, które powstały dzięki niesamowitym aranżacjom orkiestrowym i głosowi Jamali.
Realizacja albumu składała się z kilku części: Jamala zabrała się za zbieranie brzmień Tatarów krymskich zamieszkujących wybrzeże Krymu, w Symferopolu, Dżankoi, Kerczu, na stepie. Według Jamali podczas tworzenia albumu „niektórych piosenek nie było prawie w ogóle”. Qırım „zostały zebrane w częściach, czasem nawet słowami”. „To było najtrudniejsze, bo po prostu nie było wystarczającej ilości materiału. Są to utwory albo bardzo źle nagrane, albo nagrane jeszcze w latach 60. i 70. pod nadzorem NKWD, zostały zmienione.” — opowiada piosenkarz.
Prezentacja albumu na żywo odbyła się 5 maja w Kijowie na scenie Opery Narodowej z towarzyszeniem Narodowej Orkiestry Symfonicznej Ukrainy]światowa premiera albumu odbyła się 11 maja w Liverpoolu wraz z jedną z najstarszych orkiestr w Wielkiej Brytanii – BBC Philharmonic
Szczególną uwagę przykuł teledysk do starożytnej pieśni „Arafat Dağindan”. Teledysk trwający 6 minut i 28 sekund stał się najdłuższym klipem w historii muzyki ukraińskiej i otrzymał prestiżową nagrodę „Klip Roku” przyznawaną przez Megogo Music Awards. Piosenka, wykonana w języku krymsko-tatarskim i bez użycia instrumentów elektronicznych, zdołała konkurować z popularnymi hitami popu, co stało się prawdziwym zwycięstwem kultury ukraińskiej. Co więcej, klip został nakręcony w Kijowie na Poznyakach. Radzimy obejrzeć doskonałą pracę wideo.
Album zyskał także międzynarodowe uznanie. Zajęła 6. miejsce w rankingu World Music Charts Europe, a Jamala została pierwszą ukraińską artystką, która znalazła się na szczycie playlisty Spotify Equal.
Tradycja kobzarsko-łyrnicka została wpisana na listę UNESCO
5 grudnia 2024 r. jest jednym z najstarszych tradycje kulturalne Ukrainy — sztuka kobzarska i liryczna — zyskały międzynarodowe uznanie. Został wpisany na Listę Dobrych Praktyk UNESCO w zakresie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego.
Kobzarze i lirycy byli nie tylko muzykami, ale także swego rodzaju kronikarzami, którzy poprzez śpiew i grę na bandurze, kobzy czy lirze przekazywali historie, wartości duchowe i pouczenia moralne. Ich repertuar składał się z myśli, pieśni historycznych, pieśni duchowych. Stało się integralną częścią kultury narodowej.
Pomimo zakazu i represji w czasach sowieckich tradycja kobzarsko-łyrnicka została zachowana dzięki wysiłkom indywidualnych wykonawców i osobistości kultury. Dziś odradza się dzięki pasjonatom odtwarzającym dawne melodie i budującym tradycyjne instrumenty muzyczne przy użyciu dawnych technik.
UNESCO podkreśliło, że tradycja kobzaro-liry, w szczególności gra na kobzy i lirze kołowej, jest inkluzywną praktyką kulturową. Od dawna zaangażowani są w to muzycy z wadami wzroku. Dziś ta tradycja jest kontynuowana.
Sztuka kobzarsko-liryczna została uznana za narodowe niematerialne dziedzictwo Ukrainy w 2022 roku, po czym została wpisana do państwowego rejestru dziedzictwa kulturowego. W 2023 roku Ukraina złożyła do UNESCO wniosek o wpisanie tradycji kobzarołyrnickiej na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości. W tym samym czasie zaprezentowano inne elementy kultury ukraińskiej, takie jak haft pysankarstvo i Reshetiliv.
Do promocji tej inicjatywy włączyły się cechy kobzarskie z Kijowa, Lwowa i Charkowa, a także Stowarzyszenie „Popatrz na Ukraińca!”, organizacja społeczna „Centrum Rozwoju Demokracji Przez Kulturę”, Narodowa Akademiczne muzeum Ukrainy (NAMU) i inne instytucje. Ich wysiłki zmierzają do tego, aby ta wyjątkowa tradycja zyskała należyte międzynarodowe uznanie i stale się rozwijała.
Nawiasem mówiąc, jajko wielkanocne zajęło miejsce na liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO.
Spektakl „Niezniszczalny”: manifest teatralny o sile Ukraińców podczas wojny
W Kijowie z wielkim sukcesem odbyła się premiera spektaklu „Unbreakable”.który opowiada prawdziwe historie Ukrainek, które podczas wojny wykazały się niesamowitą odpornością i odwagą. Produkcja na podstawie książki Victorii Pokatis stała się głośnym wydarzeniem. Zaimponowała jej szczerością i prawdomównością.
Spektakl składa się z historii pięciu kobiet, które stanęły przed wyzwaniami wojny, ale każda z nich znalazła swoją siłę i sposób na walkę. Bohaterki opowiadają o swoich doświadczeniach: ewakuacji dzieci, wolontariacie, odbudowie zbombardowanych domów, pomocy wojsku i pracy w strefie działań wojennych. Te historie opowiadają nie tylko o tragedii, ale także o nadziei, o tym, jak kobiety mimo wszystko zachowują człowieczeństwo i niezłomność.
Szczególnie efektownym elementem spektaklu była interakcja z publicznością. Reżyserka Zoryana Maksymets zastosowała technikę dialogu z publicznością, co dodało spektaklowi szczerości i bezpośredniości. Każdy miał okazję podzielić się z widzami swoją historią.
Występ zakończył utwór „Elsa’s Ocean”, który wzruszył publiczność do łez i stał się hymnem na cześć jedności i niezłomności bohaterek na scenie. Ta akcja to coś więcej niż występ. To swego rodzaju manifest, który przypomina o sile Ukrainek i całego kraju, który nieprzerwanie walczy o wolność.
Spektakl był ważnym przypomnieniem, że bohaterstwo często kryje się w codzienności i że nawet w najciemniejszych czasach jest miejsce na człowieczeństwo i nadzieję.
Rok 2024 był rokiem, w którym Ukraina przypomniała światu o swoim bogactwie kulturowym, udowadniając, że sztuka i tradycje to potężna broń, która pomaga zachować tożsamość, budować mosty między narodami oraz patrzeć w przyszłość z pewnością i godnością. Pamiętamy, że ukraińskiej sztuki i tradycji na co dzień bronią nasi żołnierze. Dlatego prosimy o wsparcie wszelkich zbiórek na rzecz Sił Zbrojnych. Każda hrywna jest ważna.
Wszystkie informacje poufne i aktualne znajdują się na naszej stronie internetowej Kanały telegramowea także bonusy i najświeższe informacje.