„Gabinet Ministrów mianował Rusłana Krawczenkę nowym szefem służby podatkowej. Jakie znaczenie ma ta decyzja i z jakimi problemami będzie musiał się zmierzyć nowy szef DPS?„, informuje: epravda.com.ua
W przededniu nowego roku Gabinet Ministrów mianował Rusłana Krawczenkę na szefa Państwowej Służby Podatkowej (SST). Były szef Kijowskiej Obwodowej Administracji Wojskowej (KOVA), a zarazem prokurator zawodowy, zaczął kierować kluczowym organem fiskalnym kraju, od którego pracy zależy finansowanie zdolności obronnych w czasie wojny. Nominacja Krawczenki była znacząca z dwóch powodów. Najpierw został pierwszym od ponad 3,5 roku szefem DPS bez statusu „działającego”. Po drugie, jego nominacja oznaczała zmianę stref wpływów na służbę skarbową. Biznes od lat prosi władze o podjęcie decyzji w sprawie szefa DPS, bo tylko pełnoprawny szef ma mandat polityczny do przeprowadzenia prawdziwej reformy służby. Reformy, które sam rząd zadeklarował pod koniec 2023 roku, po przyjęciu Strategii Dochodu Narodowego. Czy Krawczenko sprosta tym oczekiwaniom? Spośród prokuratorów wydziału podatkowego Rusłan Krawczenko, mianowany szef DPS, znacznie bardziej pasowałby na inne najwyższe wolne stanowisko w kraju – prokuratora generalnego. Przecież nie ma doświadczenia zawodowego ani w urzędzie skarbowym, ani w usługach z nim związanych, ani w branży, która w swojej pracy w jakiś sposób styka się z urzędem skarbowym. Zamiast tego Krawczenko spędził prawie całą swoją karierę na stanowiskach w prokuraturze.Reklama: Rusłan Krawczenko urodził się w Siewierodoniecku w marcu 1990 roku. W 2007 roku ukończył Liceum Wojskowe im. Iwana Bohuna, w 2012 roku Akademię Prawa im. Jarosława Mudry na kierunku prawoznawstwo i uzyskał tytuł „Porucznika Sprawiedliwości”. W latach 2012-2014 pracował w prokuraturze w Sewastopolu, a po rozpoczęciu wojny rosyjsko-ukraińskiej brał udział w operacji antyterrorystycznej: był prokuratorem 33. prokuratury wojskowej obwodu południowego. Ma status uczestnika działań wojennych. Po ATO Krawczenko pracował w Naczelnej Prokuraturze Wojskowej. W szczególności, jak podaje ruch „Czesno”, był prokuratorem w sprawie uznania zbiegłego prezydenta Wiktora Janukowycza winnym zdrady stanu.Reklama: Czytaj także: Prokuratorzy z ograniczonymi możliwościami. Ilu z nich na Ukrainie ma status osoby niepełnosprawnej? W latach 2020-2021 Krawczenko pracował na stanowisku naczelnika wydziału w postępowaniu karnym w sprawie przestępstw w obszarze kompleksu obronno-przemysłowego, po czym został szefem Prokuratury Rejonowej Buczańsk obwodu kijowskiego. W styczniu 2023 roku do Kancelarii Prezydenta przeszedł były szef kijowskiej OVA Oleksij Kuleba. Na jego miejsce, w którym pracował przez ostatnie półtora roku, powołano Krawczenkę. Nowego szefa wydziału podatkowego powołano bez konkursu. Rząd ten dopuszcza tymczasowe zarządzenie, które obowiązuje w okresie stanu wojennego. Inne organy gospodarcze, w szczególności Urząd Celny i Biuro Bezpieczeństwa Gospodarczego na Ukrainie, ruszają z konkursami na stanowiska menedżerskie z udziałem międzynarodowych ekspertów. Koniec ery bezgłowych Krawczenko jest pierwszym szefem urzędu skarbowego od maja 2021, który nie będzie pracował na stanowisku „wykonawczego”. DPS ostatni raz na pełnym etacie szefa miał w maju 2021 roku, kiedy zrezygnował Oleksij Lubczenko. Ten ostatni rozpoczął pracę w rządzie Denysa Szmyhala jako pierwszy wicepremier i minister gospodarki. Od tego czasu na czele głównego organu fiskalnego kraju stoją menedżerowie z przedrostkiem „działający”. Pierwszym z nich był Jewhen Oleynikow, który wraz z Lubczenko przyszedł do pracy w DPS. Oleynikovowi udało się nawet wygrać konkurs na stanowisko szefa DPS, ale rząd go nigdy nie powołał. Jak wyjaśniali wówczas rozmówcy PE w kręgach politycznych, jesienią 2021 roku winda kariery Lubczenki niespodziewanie „zepsuła się” i zdecydowano o jego przejściu na emeryturę. W związku z tym rząd nie powołał na stanowisko szefa departamentu skarbowego emerytowanego wiceministra. Przeczytaj także: Kto obejmuje „zwoje”, co przygotować na FOP od 1 stycznia i co jest złego w amnestii podatkowej. Wywiad z kierownikiem Departamentu Podatkowego Dalej Departament Podatkowy w statusie „pełniący obowiązki” przez miesiąc kierował nim Mychajło Titarczuk, a w grudniu 2021 r. tymczasowo pełniącą obowiązki szefa pełniła Tetyana Kirijenko. Na tym stanowisku kierowała tą służbą przez trzy lata. Po rozpoczęciu Wielkiej Wojny zdolność Ukrainy do finansowania własnej obronności zależała od pracy służby podatkowej. Mimo to DPS w dalszym ciągu pracował bez pełnoprawnego szefa, co czasami wywoływało irytację wśród podatników. „Obecność poprzedniego szefa służby na stanowisku pełniącego obowiązki przez trzy lata z rzędu nie jest normalna. Jeżeli szef radzi sobie, to należy go powołać na odpowiednie stanowisko, jeśli nie, to trzeba znaleźć godnego kandydata. W biznesie nie zdarza się, żeby szef firmy długo pełnił obowiązki, są to potencjalne straty i ryzyko.” odnotowany w Związku Ukraińskich Przedsiębiorców. Rozmówcy PE wśród przedsiębiorców wielokrotnie podkreślali, że bez pełnoprawnego lidera reforma DPS nie mogłaby nastąpić. W szczególności rozwiązywanie problemów systemowych, na które cierpiał biznes. A nagromadziło się ich wiele. Czego firma oczekuje po tej nominacji? Sam rząd za priorytet uznał reformę DPS, przyjmując pod koniec 2023 roku Krajową Strategię Skarbową. Nakreśliła wizję rozwoju systemów podatkowych i celnych Ukrainy do 2030 roku. Strategia zakładała, że państwo powinno najpierw przywrócić zaufanie do władz fiskalnych, a dopiero potem zreformować podatki, m.in. podnosząc stawki i zmieniając administrację. W praktyce było odwrotnie: państwo podniosło podatki, ale nie przeprowadziło systemowej reformy podatkowej. Czytaj także: Wyższe podatki dla FOP i przekształcenie celników w śledczych. W jaki sposób państwo planuje pozyskać większe dochody w ciągu najbliższych sześciu lat? DPS od dawna prowadzi ranking organów, których praca sprawia przedsiębiorcom najwięcej kłopotów. Przykładowo, w trzecim kwartale 2024 r. przedsiębiorcy skarżyli się na pracę służby częściej niż celnicy, wszyscy funkcjonariusze organów ścigania, regulatorzy i inne organy rządowe razem wzięte, wynika z danych Rady Rzeczników Biznesu. Za cały 2024 rok do Rady Rzecznika Biznesu wpłynęło 730 skarg na pracę urzędników skarbowych – poinformowało PE biuro prasowe instytucji. Najwięcej dotyczyło niezastosowania się fiskusa do orzeczeń sądów dotyczących odblokowania faktur VAT, kontroli podatkowych, włączenia przedsiębiorstwa w szereg ryzykownych i nieuzasadnionych blokad faktur podatkowych. Masowe problemy podatników VAT zaczęły się pod koniec 2022 roku, kiedy Ministerstwo Finansów nieoczekiwanie wprowadziło zmiany w systemie administrowania tym podatkiem (system monitorowania zgodności faktur podatkowych/kalkulacji korygujących z kryteriami oceny stopnia ryzyka, lub w skrócie – SMKOR). Następnie kilkakrotnie próbowano to „naprawić”, wprowadzając zmiany w odpowiednich przepisach rządowych. Jednak administracja VAT do dziś pozostaje jednym z najważniejszych problemów biznesowych. Sami przedsiębiorcy skarżą się, że większość decyzji fiskusa o blokadzie faktur zostaje uchylona w sądach. Dlatego stracą na tym nie tylko przedsiębiorcy, ale i państwo.” Obecnie zdecydowana większość skarg podatników na wyniki kontroli czy zablokowane faktury podatkowe są uwzględniane przez sądy na korzyść podatników, co wiąże się z dodatkowymi kosztami nie tylko dla biznesu, ale także dla budżetu państwa i świadczy o nadmiernej presji na biznes” – mówi Anna Derevyanko, dyrektor wykonawcza European Business Association. „Ręczna” praca z systemem administracji VAT, który wbija kije w koła białego biznesu, to nie jedyny problem, jaki ma rozwiązać nowo mianowany szef DPS Urząd skarbowy Banku Światowego przeprowadził ankietę wśród przedsiębiorców dotyczącą ich interakcji z DPS. Z wyników badania wynika, że przedsiębiorcy na Ukrainie spędzają średnio 74,4 osobodni i 103,3 tys. UAH rocznie na różnych formalnościach związanych z płatnością. podatki, zatem im większe przedsiębiorstwo, tym większe są jego koszty pieniężne i czasowe związane z interakcją z DPS zarządzanie urzędem skarbowym, jego praca będzie wymagała mniejszego nakładu czasu i pieniędzy podatników. Przedsiębiorcy oczekują także od nowego szefa DPS rozwiązania zagrożeń korupcyjnych w obszarze administracji podatku VAT i akcyzy. Czy nowo powołany szef DPS spełni oczekiwania biznesu? Wątpliwości mają przedsiębiorcy i przedstawiciele władz, z którymi PE komunikował się w trakcie przygotowywania tego materiału. „Obawiam się, że nie jest to nominacja, która ma na celu przeprowadzenie jakiejś reformy. To nominacja z kategorii tych, których dokonuje się w celu redystrybucji „przepływów” i stref wpływów” – stwierdziła. zastępca jednej z komisji gospodarczych Rady nieoficjalnie Pion podatkowy Nominacja Krawczenki była istotna nie tylko dlatego, że jest on pierwszym od ponad trzech i pół roku pełnoprawnym szefem służby. Oznaczało to zmianę stref wpływów w kraju i centralizację władzy w urzędach Bankova. Przez długi czas rozmówcami PE w środowisku biznesowym i wśród polityków był Danyło Hetmantsev, szef wyspecjalizowanej komisji Rady Najwyższej, „kurator” służby podatkowej. Jakby kontrolował wszystkie procesy zachodzące wewnątrz usługi, w szczególności system administracji VAT, co szkodzi biznesowi. Ponadto obowiązki zastępcy szefa DPS pełnił były asystent Hetmantsewa Jewgienij Sokur. Czytaj także: Kontrola ręczna i domniemanie winy. Co z Urzędem Skarbowym i dlaczego rząd nie chce go reformować? Sam Hetmantsev wielokrotnie zaprzeczał swojemu wpływowi na urząd skarbowy, choć sam wielokrotnie pisał o tym wpływie w swoich sieciach społecznościowych. Na przykład, organizując pokazowe zwolnienia szefów regionalnych organów podatkowych zaangażowanych w korupcję. Po opublikowaniu decyzji o powołaniu Krawczenki Hetmantsew publicznie podziękował zespołowi DPS, po czym przez kilka dni informował o osiągnięciach fiskusa, pokazując slajdy przygotowanej prezentacji. „Chcę podziękować zespołowi Państwowej Służby Skarbowej, który przez pełne trzy lata pracował w urzędzie skarbowym w najtrudniejszym okresie w całej historii państwa. Jesteście niesamowicie fajni! A udało wam się zrobić więcej niż w ostatnich 30 lat” – napisał poseł. Wydaje się jednak, że „era Hetmantsewa” w DPS dobiegła końca. Jak donoszą rozmówcy PE wśród posłów, wraz ze zmianą kierownictwa urzędu skarbowego kontrola nad nim przejdzie na szefa Kancelarii Prezydenta Andrija Jermaka i jego zastępcę Ołeha Tatarowa. Utratę wpływów Hetmantsewa na resort podatkowy potwierdza także fakt, że Gabinet Ministrów odwołał Sokura ze stanowiska wiceszefa DPS, pozostawiając na stanowisku jej zastępcę byłego p.o. szefa służby Kirijenko. Zmiana nieformalnej kontroli nad systemem podatkowym jest częścią szerszego obrazu. Jak powiedzieli PE rozmówcy w parlamencie, kierownictwo Kancelarii Prezydenta od dłuższego czasu stara się wzmacniać swoje wpływy na obszarach kontrolowanych obecnie przez deputowanych koalicji. „Trwają długofalowe i systematyczne prace. Urząd oczyszcza wszystko z (Dawida) Arahamii (przewodniczącego frakcji „Sługa Narodu” – PE) i wpływów parlamentu. To jest prawdziwy powód zmian kadrowych w DPS” – mówi nieoficjalnie jeden z zastępców Rady. „Ten konflikt trwa już od dawna. Zmiana kierownictwa urzędu skarbowego była planowana co najmniej pół roku temu, ale wówczas nie było godnego kandydata. Urząd chciał powołać kogoś spośród wojskowych” – dodaje. kolejny rozmówca w PE z frakcji „Sługa Narodu”. Czytaj także: „Jestem profesjonalistą w podejmowaniu niepopularnych w tym kraju decyzji”: Hetmantsew o podwyżkach podatków i detynizacji Krawczenko natomiast w dniu nominacji na szefa DPS zaprzeczył, jakoby reprezentował czyjeś interesy. dział podatkowy. Później na swoich portalach społecznościowych dodatkowo podkreślał, że nikt nie ma wpływu na jego pracę jako szefa służby. „Jeszcze raz podkreślam: żadna osoba z zewnątrz nie będzie miała wpływu ani na mnie, ani na Państwową Służbę Podatkową. Zamknijcie swoje „biura kadr” i przestańcie używać mojego nazwiska jako przykrywki. Apel ten dotyczy wszystkich: krewnych, byłych menedżerów, znajomych, znajomych znajomych i ci, którzy śnią kolorowo o możliwym wpływie na mnie” – powiedział były szef kijowskiej OVA. Ciekawostka: już trzeciego dnia swojej pracy Krawczenko pomógł Służbie Bezpieczeństwa Ukrainy w zatrzymaniu skorumpowanego urzędnika skarbowego, co publicznie podkreśliło służby prasowe SBU. Czy jednak nowy naczelnik urzędu skarbowego będzie mógł równie szybko przystąpić do rozwiązywania narosłych problemów w relacjach służby z podatnikami?