“Unijni ministrowie ds. europejskich przyjęli we wtorek w Brukseli konkluzje dotyczące rozszerzenia UE. Dokument dotyczy 10 krajów: Gruzji, Mołdawii, Ukrainy i Turcji oraz sześciu państw Bałkanów Zachodnich: Albanii, Bośni i Hercegowiny, Czarnogóry, Kosowa, Macedonii Północnej i Serbii.”, — informuje: wiadomosci.dziennik.pl
Proces akcesyjny W przyjętych we wtorek konkluzjach w sprawie rozszerzenia ministrowie potwierdzili swoje „pełne i jednoznaczne zaangażowanie w perspektywę członkostwa w UE dla Bałkanów Zachodnich, Ukrainy i Mołdawii”. Jak dodano, Turcja pozostaje krajem kandydującym i partnerem UE w wielu obszarach, chociaż rozmowy akcesyjne z powodu sytuacji politycznej w Turcji od sześciu lat tkwią w impasie.
W dokumencie podkreślono ponadto, że działania władz Gruzji doprowadziły do wstrzymania rozmów o członkostwie tego kraju w UE. Ministrowie wyrazili ubolewanie z powodu niedawnego oświadczenia partii rządzącej Gruzińskie Marzenie o zawieszeniu procesu przystąpienia do Wspólnoty do 2028 r. Od ogłoszenia tej decyzji w Gruzji nie ustają protesty obywateli.
Rozszerzenie UE jest inwestycją „geostrategiczną w pokój, bezpieczeństwo, stabilność i dobrobyt”, co jest szczególnie istotne w kontekście wojny w Ukrainie – zaznaczono w konkluzjach. Państwa kandydujące muszą jednak przeprowadzić reformy, w tym wymiaru sprawiedliwości, wzmocnić walkę z korupcją, zapewnić rządy prawa oraz przestrzeganie podstawowych wartości unijnych, takich jak poszanowanie praw mniejszości i wolność słowa.
W kontekście Bałkanów Zachodnich podkreślono konieczność utrzymania stosunków dobrosąsiedzkich i współpracy regionalnej, co jest istotne zwłaszcza w obliczu napięć na linii Serbia-Kosowo. Ministrowie zaznaczyli, że kraje te muszą kontynuować wysiłki na rzecz deeskalacji oraz „powstrzymać się od jednostronnych i prowokacyjnych działań, które mogłyby prowadzić do napięć i przemocy”.
W dokumencie wspomniano o postępach samej Serbii w procesie akcesyjnym (dotąd otwarto 22 i wstępnie zamknięto dwa z 35 rozdziałów negocjacyjnych), ale też wezwano ją do okazania większej woli wdrożenia reform, m.in. w zakresie praworządności. W przypadku Kosowa ministrowie też zauważyli postępy, ale wyrazili niepokój co do sytuacji na północy kraju, która pozostaje elementem zapalnym w kontaktach z Serbią. Pochwalono postępy Czarnogóry i Albanii w negocjacjach; z Albanią we wtorek otwarto już szósty klaster negocjacyjny.
Wsparcie dla Ukrainy i Mołdawii Unijni ministrowie zdecydowanie potępili w konkluzjach agresję Rosji na Ukrainę, przypominając, że od otwarcia rozmów akcesyjnych z Ukrainą w czerwcu 2024 roku, kraj ten zdołał wprowadzić część wymaganych reform, zwłaszcza w wymiarze sprawiedliwości, administracji publicznej i walce z korupcją.
Zadeklarowano także poparcie UE dla Mołdawii i jej członkostwa w UE. Zauważyli również, że od formalnego otwarcia negocjacji akcesyjnych z tym krajem w czerwcu 2024 r. Mołdawia poczyniła znaczne postępy w zakresie reform mimo poważnych wyzwań spowodowanych rosyjską wojną w Ukrainie i podejmowanymi przez Rosję próbami ingerowania w wewnętrzne sprawy kraju. Chodzi m.in. o ataki hybrydowe i próby wpływania przez Rosję na wynik wyborów prezydenckich w Mołdawii.
